Financial spotlight – Januari 2024

Spotlight
Geplaatst op
MACRO-ECONOMISCHE CONTEXT: Alle voordeel 

Het belangrijkste feit van het afgelopen jaar op financieel-economisch vlak is, en dit lijkt onbeschaamd in het licht van het lijden en de vragen die het nieuws haalden, dat de bedrijfswinsten en in het bijzonder deze van beursgenoteerde bedrijven zo goed standhielden. Dit is een weerspiegeling van zowel de flexibiliteit als de ‘pricingpower’ van de bedrijfswereld en van de voortzetting van de ‘looncompressie’. Ondanks een lage werkloosheidsgraad en grote rekruteringsproblemen hebben de lonen aan koopkracht ingeboet; hun toename was de afgelopen twee jaar– aanzienlijk – lager dan de inflatie (afgezien van de Belgische uitzondering). 

Op 1 januari 2024 komt er iets nieuws in voege waarvan men zou kunnen denken dat het deze situatie radicaal zal beïnvloeden: de minimumheffing van 15% op de winsten van multinationals. Aangezien momenteel voor veel beursgenoteerde bedrijven, ook de allergrootste, de effectieve belastingvoet ruim onder de 15% ligt, komt men al snel tot de conclusie dat deze maatregel de winst na belastingen onder druk zal zetten. Dit zal hun aandelenkoersen negatief beïnvloeden wat dan weer tot voorzichtigheid ten opzichte van de aandelenmarkt noopt. Onze analyse is volledig anders.

Wat is de minimale belasting voor multinationals?

Deze Spotlight heeft vanzelfsprekend geen pretenties op fiscaal vlak en er zijn andere bronnen waar desgewenst meer details terug te vinden zijn. We beperken ons dan ook tot onderstaande uiterst beknopte samenvatting.

Onder Amerikaanse druk, en onder de dubbele auspiciën van de OESO en de G20, keurden 137 landen in oktober 2021 het principe van een minimumbelasting van 15% op multinationals met een jaaromzet van meer dan 750 miljoen euro goed. Het principe zou in 2023 in werking te treden, hetgeen later werd later uitgesteld naar dit jaar. In Europa werd het in 2022 in een richtlijn gegoten en daarna in de nationale wetgeving van alle lidstaten geïmplementeerd.

Het basisprincipe is dat indien een bedrijf minder dan 15% belasting betaalt in een land waar het een dochteronderneming heeft, het land waar het hoofdkantoor gevestigd is bijkomend belastingen heft tot de totale belasting 15% bedraagt. Dit beginsel gaat gepaard met overgangsclausules en vrijstellingen. Naast de minimumbelasting, gekend als “pijler 2” van de overeenkomst is er een ander principe (“pijler 1”), een belasting op overwinsten. Hierbij zouden de winsten die 10% van de omzet overschrijden onderworpen worden aan een heffing van 25%, wiens opbrengst over de landen verdeeld wordt volgens de geografische uitsplitsing van de omzet. Op vandaag is pijler 1 is echter nog niet operationeel. Er wordt verwacht dat Pijler 2 zal resulteren in zowat $150 miljard bijkomende vennootschapsbelastingen.

Belastingen, geharmoniseerde belastingen en economische efficiëntie

In een klassiek analytisch raamwerk wordt aangenomen dat belastingen a priori een negatief effect hebben op de economische activiteit. Belastingen veranderen het gedrag van economische actoren, waardoor zij anders handelen dan hetgeen voor hen optimaal is. Deze opvatting is uiteraard veel te kort door de bocht. Ten eerste zijn er belastingen die dienen om activiteiten te ontmoedigen die doorheen de tijd de efficiëntie schaden (denk aan de belasting op alcohol, tabak en meer nog op fossiele brandstoffen). Vervolgens draagt een belasting bij aan de efficiëntie – we hebben het hier niet over billijkheid – als de activiteiten die ermee worden gefinancierd meer bijdragen tot de samenleving dan de collectieve kost van de belasting. Zo zal de belasting die het onderwijs en de gezondheidszorg, of de infrastructuur en instellingen (justitie, veiligheid) financiert zeker en vast gunstig zijn voor het productieve potentieel van de economie. 

Download het volledige artikel in PDF-formaat

Etienne de Callataÿ – etienne.decallatay@orcadia.eu

Contacteer ons:
ORCADIA Asset Management – Ecoparc Windhof

13, Rue de L’Industrie – L-8399 Windhof – Luxemburg
Tel.: +352 27 40 17 20 – info@orcadia.eu
Verantwoordelijke uitgever: Geert De Bruyne – Geert.Debruyne@orcadia.eu

Hoewel de in dit document verstrekte informatie is opgesteld op basis van bronnen die als betrouwbaar beschouwd kunnen worden, is het onmogelijk om de nauwkeurigheid of de volledigheid ervan te garanderen. De geuite meningen kunnen zonder voorafgaande kennisgeving aan wijzigingen onderhevig zijn. Dit document kan niet worden beschouwd als een beleggings-, juridisch of fiscaal advies. Daarom raden wij de lezer sterk aan om, alvorens een beleggingsbeslissing op basis van informatie in dit document te nemen, contact op te nemen met hun adviseurs. Een in het verleden gerealiseerde prestatie is geen garantie voor een toekomstige prestatie. De waarde van effecten is aan veranderingen onderhevig en kan derhalve niet worden gegarandeerd. Geen enkele reproductie van dit document is toegestaan, noch geheel, noch gedeeltelijk zonder de expliciete en voorafgaandelijke toestemming van Orcadia Asset Manageme